از کمبود بسکت تا تأخیر امداد؛ فاجعه آبیدر و کارنامه غیرقابل قبول استاندار کردستان و دامادش
انتشار تصاویر تأسف‌بار انتقال مصدومان آتش‌سوزی آبیدر با خودروهای غیرامدادی به سمت بالگرد اورژانس، سند غیرقابل انکار سوءمدیریت در امدادرسانی هلال احمر کردستان بود؛ استاندار در کسوت رئیس ستاد مدیریت بحران استان در کنار دامادش به عنوان مدیرعامل هلال احمر کردستان، مسئولیتی غیرقابل اغماض در ناکامی امدادرسانی مطلوب دارند؛ ادعای فریبکارانه «پیام جلالی» درباره امدادرسانی هلال احمر هم نمکی بر زخم فاجعه بود.
«حضور به موقع، فوری و مؤثر نیروهای عملیاتی هلال احمر کردستان در عملیات اطفای حریق آبیدر سنندج و امدادرسانی به مصدومان حادثه»!
آنچه مرور شد ادعای مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان کردستان بود که روز بعد از فاجعه آتش‌سوزی اخیر ارتفاعات آبیدر سنندج در صفحه مجازی این سازمان بازتاب یافت؛ فاجعه‌ای که تردیدها در باب صلاحیت و کارآمدی مدیریتی در رأس ستاد مدیریت بحران استان و برخی دستگاه‌ها و سازمان‌ها در کردستان را پررنگ کرد. البته مخاطبان، پاسخ‌هایی درخور به ادعاهای مطرح شده دادند و چه بسا همان واکنش‌ها سبب شد بخش نظرات پست مذکور مسدود شود!
حادثه آتش‌سوزی دوم مرداد امسال آبیدر سنندج، که ۳ فعال محیط زیستی را به کام مرگ کشاند و سبب مصدوم شدن ۵ نفر دیگر شد، علاوه بر تقویت شائبه رابطه‌سالاری در رأس هرم مدیریت بحران در کردستان در باب نبود احساس نیاز به پاسخ‌گویی، بار دیگر ضعف عمیق، کمبود تجهیزات و سوءمدیریت مزمن ساختار امدادرسانی استان کردستان را عریان کرد.
«پیام جلالی» شاید به عنوان همسر همشیره استاندار کردستان نیازی به پاسخ‌گویی به فرمانده عملیات پاسخ به بحران استان نداشته باشد اما این مدیر مورد وثوق سه دولت «روحانی»، «رئیسی» و «پزشکیان» با توسل به هیچ ترفندی نمی‌تواند خود را از پرسش‌گری افکار عمومی و بویژه سازمان‌های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست که حالا از عیار توان مدیریتی او در میدان به خوبی آگاه شده‌اند، رها کند.
هلال احمر کردستان در پایان دوره مدیریت موفق «محمدباقر محمدی» در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ یک بالگرد امدادی داشت؛ نداشت؟ «جلالی» نباید برای مردم کردستان روشن کند در دوره مدیریت او چه بر سر بالگرد یادشده آمد و چرا با وجود شرایط و نیاز مبرم کردستان، بالگرد مذکور از استان منتقل شد؟
مدیرعامل جمعیت هلال احمر کردستان که در اقدامی از پیش شکست‌خورده انتقال ۵ مصدوم حادثه آبیدر را به نام جمعیت هلال احمر سند زده با این پرسش صریح و بی‌پرده مواجه است که در این فاجعه، کدام‌یک از وظایف قانونی و ذاتی جمعیت هلال احمر در حوادث، شامل نجات فوری جان آسیب‌دیدگان، انتقال سریع و ایمن مصدومان با تجهیزات استاندارد، حضور به‌موقع و کافی تیم‌های عملیاتی در محل حادثه و پشتیبانی لجستیکی متناسب با شرایط کوهستانی به‌طور کامل اجرا شد؟
واقعیت تکان‌دهنده روز حادثه در آبیدر مگر غیر از این است که تنها یک تیم عملیاتی ۶ تا ۸ نفره در لحظات طلایی امدادرسانی در صحنه حضور داشت؟ غیر از این است که در زمان یادشده تنها یک بسکت برای حمل مصدومان وجود داشت و گویا انتقال هر مصدوم منوط به بازگشت همان بسکت بود درحالی‌که پروتکل امداد کوهستان ایجاب می‌کند امکان جابه‌جایی همزمان چندین مصدوم فراهم باشد!
تلاش فریبکارانه «جلالی» برای محو امدادرسانی نیروهای مردمی با خودروهای شخصی ـ که تصاویر آن در اختیار این رسانه هم هست ـ غیر از ضربه زدن به اعتبار جمعیت هلال احمر چه نتیجه دیگری دارد؟ وقتی دوربین‌ها تصاویر روز واقعه و انتقال از سر ناچاری و صدالبته غیرحرفه‌ای و پرخطر مصدومان با پتو توسط نیروهای مردمی را ثبت و ضبط کرده‌اند خبرسازی مدیرعامل جمعیت هلال احمر کردستان چه وجاهتی می‌تواند داشته باشد؟ مبادا همسر همشیره استاندار کردستان مدعی باشد آن وانت تویوتا مشکی و خودرو پاژن دوکابین سفید که مصدوم حمل کردند هم متعلق به تیم واکنش سریع هلال احمر کردستان بودند! از مردم که خجالت نمی‌کشید لااقل از تصاویر پخش شده شرم کنید.
وقتی پایگاه امداد و نجات کوهستان آبیدر، در قلب استان و یکی از پرترددترین مناطق گردشگری کردستان، در آن حادثه فقط یک بسکت، یک تیم و یک خودرو به میدان آورده، دیگر نمی‌توان از یک خطای موردی سخن گفت، این امر نشانه شکست ساختاری در انجام وظایف حاکمیتی بر اثر سوءمدیریت فردی است که انگار باید تا پایان دوره استانداری «آرش لهونی» تحت هر شرایطی در این مسئولیت بماند!
کیست که نداند مدیرعامل فعلی هلال احمر کردستان، داماد استاندار است؟ این نسبت خویشاوندی شائبه جدی درباره شفافیت، سلامت و بی‌طرفی در ارزیابی عملکرد جمعیت هلال احمر استان ایجاد کرده است. آیا می‌توان انتظار داشت که استاندار، به‌عنوان رئیس ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان، ارزیابی بی‌طرفانه‌ای از عملکرد مجموعه‌ای ارائه دهد که مدیریت آن را یکی از نزدیکان وی عهده‌دار است؟
راستی؛ سفارشی‌نویس هفته‌نامه دولت در کردستان که اخیراً تلاش کرده بود مسئولیت فاجعه آبیدر را به گردن مدیرکلی بیاندازد که تنها چندماه از انتصابش در مسئولیت اداره کل فاقد امکانات می‌گذرد، قصد ندارد در باب عدم آمادگی کافی، کمبود تجهیزات و ترک فعل مدیریتی در دو سطح مدیریت جمعیت هلال احمر استان و مدیریت کلان بحران توسط استاندار کردستان قلم‌فرسایی کند؟
تکمله؛ آنچه در این نوشتار آمد هرگز به معنای نادیده گرفتن زحمات امدادگران و پرسنل شریف جمعیت هلال احمر کردستان بویژه امدادگران پایگاه امداد و نجات آبیدر نیست اما بررسی سوءمدیریت مدیرعامل جمعیت هلال احمر در امدادرسانی به فاجعه آبیدر، انتظاری به‌حق از رئیس جمعیت هلال احمر کشور است؛ انتظار از «پیرحسین کولیوند» آن است که با بررسی دقیق موضوع امدادرسانی در فاجعه آبیدر، اجازه ندهد اجرای عدالت فدای مصلحت شود؛ به زعم نگارنده ادامه حضور «جلالی» در هلال احمر کردستان چیزی جز خسارت محض برای این جمعیت نیست.
فرید کریمی
دریافت صفحه با کد QR